7 Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trên các lĩnh vực kinh tế, đời sống trong thực tế

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng trở thành yếu tố cốt lõi trong sự phát triển của nhiều lĩnh vực công nghiệp và xã hội. Từ tài chính, nông nghiệp đến sản xuất, chăm sóc sức khỏe, AI không chỉ mang lại những cải tiến vượt bậc về hiệu suất, mà còn mở ra những cơ hội hoàn toàn mới trong quản lý vận hành. Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, việc hiểu rõ các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong từng lĩnh vực sẽ giúp doanh nghiệp, cá nhân không chỉ bắt kịp xu hướng mà còn đón đầu tương lai số hóa đầy tiềm năng. Cùng Lạc Việt tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

1. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong y tế chăm sóc sức khỏe

1.1 Chẩn đoán điều trị bệnh

AI đã tạo ra bước đột phá lớn trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là trong việc chẩn đoán  điều trị bệnh. Với khả năng xử lý dữ liệu nhanh chóng, các hệ thống trí tuệ nhân tạo có thể phân tích hàng triệu hình ảnh y khoa từ X-quang, CT Scan, MRI để phát hiện các bất thường, giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn. Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, AI đã đạt độ chính xác đến 94% trong việc phát hiện ung thư da, vượt qua mức 86% của các chuyên gia y khoang hỗ trợ dự đoán các rủi ro bệnh tật dựa trên dữ liệu sinh học.

1.2 Trợ lý ảo y tế

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phát triển các trợ lý ảo y tế đang ngày càng phổ biến để hỗ trợ người bệnh theo dõi sức khỏe hàng ngày. Các ứng dụng như Babylon Health hay Ada Health giúp người dùng tự kiểm tra các triệu chứng, đưa ra lời khuyên giúp tiết kiệm thời gian, công sức so với việc đến bệnh viện. Trợ lý AI cũng có thể nhắc nhở người bệnh uống thuốc đúng giờ, hẹn lịch khám, theo dõi các chỉ số sức khỏe như huyết áp, nhịp tim. Theo báo cáo của Frost & Sullivan, thị trường trợ lý ảo y tế dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ 35% hàng năm, đạt giá trị 4,4 tỷ USD vào năm 2027 .

1.3 Phát triển thuốc

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo đã và đang góp phần rút ngắn quá trình phát triển thuốc, một quy trình thường kéo dài hàng năm  tốn kém hàng tỷ USD. AI có khả năng phân tích hàng triệu dữ liệu liên quan đến cấu trúc hóa học, cơ chế tác dụng của thuốc, kết quả lâm sàng để dự đoán các hợp chất có tiềm năng trở thành thuốc mới.

Ví dụ, công ty dược phẩm Insilico Medicine đã sử dụng AI để phát hiện ra một loại thuốc chống xơ cứng da trong vòng 46 ngày – một bước tiến vượt bậc so với quy trình truyền thống . AI không chỉ gii phí mà còn tăng khả năng tìm ra những hợp chất hiệu quả hơn trong điều trị bệnh.

2. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục

2.1 Cá nhân hóa học tập

AI đang thay đổi cách học tập của học sinh sinh viên bằng cách cá nhân hóa lộ trình học. Các hệ thống học tập thông minh như DreamBox, Knewton, hay Coursera sử dụng AI để điều chỉnh nội dung học dựa trên năng lực của từng người. Ví dụ, nếu một học sinh gặp khó khăn với một khái niệm cụ thể, hệ thống sẽ cung cấp thêm bài tập, giải thích bổ sung cho đến khi họ nắm vững.

2.2 Trợ lý học tập ảo

AI trong giáo dục cũng xuất hiện dưới hình thức trợ lý học tập ảo giúp học sinh sinh viên giải đáp thắc mắc, ôn tập kiến thức một cách hiệu quả. Chatbot AI có thể trả lời các câu hỏi cơ bản về bài giảng, hướng dẫn làm bài tập thậm chí đưa ra các gợi ý về lộ trình học tiếp theo.

Ví dụ, hệ thống tutor AI như Squirrel AI đã được triển khai thành công ở Trung Quốc để giúp học sinh cải thiện điểm số thông qua việc cung cấp bài tập và hướng dẫn cá nhân hóa. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, học sinh sử dụng trợ lý AI đã tăng điểm số trung bình lên 30% so với nhóm không sử dụng .

2.3 Phân tích dữ liệu giáo dục

AI giúp giáo viên phân tích dữ liệu về sự tiến bộ của học sinh để điều chỉnh phương pháp giảng dạy. Với AI, các trường học có thể theo dõi được hiệu suất học tập của từng học sinh, từ đó phát hiện những điểm yếu cần cải thiện. Theo một báo cáo của McKinsey, các công cụ phân tích AI trong giáo dục có thể cải thiện đáng kể hiệu quả giảng dạy, giảm 50% thời gian giáo viên dành cho công việc quản lý và đánh giá .

3. Ứng dụng AI trong giao thông và vận tải

3.1 Xe tự lái

Một trong những ứng dụng trí tuệ nhân tạo tiên tiến nhất trong giao thông là phát triển xe tự lái. Công nghệ AI sử dụng các thuật toán học sâu (deep learning), mạng neuron nhân tạo (neural networks) để xử lý thông tin từ cảm biến như camera, radar, LIDAR. Các hệ thống này giúp xe nhận diện chính xác môi trường xung quanh, từ đó đưa ra quyết định di chuyển an toàn.
Ví dụ, Tesla đã tích hợp hệ thống Autopilot AI vào các dòng xe điện, giúp xe tự động duy trì làn đường, điều chỉnh tốc độ tránh va chạm.

3.2 Tối ưu hóa logistics

AI đã tạo ra sự cải tiến lớn trong lĩnh vực logistics bằng cách tối ưu hóa tuyến đường vận chuyển, dự đoán nhu cầu hàng hóa. Các công ty sử dụng AI để dự báo lượng hàng cần vận chuyển, phân tích thời gian giao hàng, tối ưu hóa các tuyến đường giúp tiết kiệm chi phí thời gian. Một nghiên cứu từ MIT cho thấy rằng việc áp dụng AI vào logistics có thể giảm tới 15% chi phí vận chuyển, 25% thời gian giao hàng. Chẳng hạn, DHL đã ứng dụng AI vào quản lý chuỗi cung ứng của mình, giúp tăng hiệu quả vận chuyển và cải thiện dịch vụ khách hàng. Kết quả là công ty đã giảm tới 50% lượng thời gian xử lý đơn hàng.

3.3 Quản lý giao thông thông minh

AI cũng đang đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ thống giao thông thông minh. Hệ thống điều khiển giao thông dựa trên AI sử dụng dữ liệu thời gian thực từ camera, cảm biến để tự động điều chỉnh đèn giao thông giúp giảm tình trạng ùn tắc, tai nạn.
Một ví dụ điển hình là thành phố Los Angeles, nơi đã triển khai hệ thống quản lý giao thông thông minh dựa trên AI, giúp giảm 12% thời gian di chuyển của người dân trong thành phố.

4. Ứng dụng AI trong thương mại điện tử và bán lẻ

4.1 Đề xuất sản phẩm cá nhân hóa

Trong thương mại điện tử, ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp phân tích hành vi người dùng để đề xuất các sản phẩm phù hợp, từ đó tăng cường trải nghiệm mua sắm cá nhân hóa. Các hệ thống AI sử dụng dữ liệu từ lượt tìm kiếm, lịch sử mua hàng, các tương tác của người dùng để đưa ra các gợi ý sản phẩm.
Một ví dụ điển hình là Amazon, nơi AI không chỉ đề xuất sản phẩm mà còn dự đoán nhu cầu của người dùng. Theo nghiên cứu từ McKinsey, các công ty sử dụng hệ thống đề xuất dựa trên AI có thể tăng doanh thu lên đến 10-15%. Thị trường cá nhân hóa trong thương mại điện tử cũng được dự đoán sẽ đạt giá trị 1,4 tỷ USD vào năm 2027.

4.2 Chatbot bán hàng

Chatbot AI đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong việc nâng cao dịch vụ khách hàng cho các doanh nghiệp thương mại điện tử. Chatbot có khả năng hỗ trợ khách hàng 24/7, giải đáp thắc mắc, tư vấn mua hàng thậm chí xử lý đơn hàng.

Theo Gartner, 85% các tương tác dịch vụ khách hàng sẽ được thực hiện bởi AI vào năm 2025. Một số chat AI miễn phí nổi bật hiện nay như ChatGPT, Google Assistant hay các chatbot chuyên dụng của các nền tảng bán hàng trực tuyến đều giúp doanh nghiệp tăng sự hài lòng của khách hàng.

Xem thêm: Lạc Việt ra mắt trợ lý ảo chatbot AI tích hợp trong giải pháp quản trị doanh nghiệp LV-DX

4.3 Tối ưu hóa quản lý kho hàng

AI không chỉ cải thiện trải nghiệm người mua mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quản lý kho hàng. Bằng cách phân tích dữ liệu về hành vi mua sắm xu hướng tiêu dùng, AI có thể dự đoán nhu cầu sản phẩm, tối ưu hóa lượng hàng tồn kho giảm thiểu tình trạng thiếu hàng hoặc dư thừa.
Walmart là một trong những doanh nghiệp đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý kho hàng thành công, giúp giảm chi phí lưu kho và cải thiện quy trình đặt hàng tự động. Nghiên cứu của McKinsey cho thấy rằng AI có thể giảm tới 30% lượng hàng tồn kho không cần thiết, tăng 20% hiệu suất hoạt động của kho hàng.

5. Ứng dụng AI trong truyền thông giải trí

5.1 Sản xuất nội dung tự động

AI đang thay đổi cách các nội dung giải trí được tạo ra. Các hệ thống AI như GPT-4, DALL·E, hay các nền tảng sản xuất nội dung khác có khả năng tạo ra văn bản, hình ảnh, video thậm chí cả âm nhạc chỉ với các yêu cầu đơn giản từ người dùng.
Ví dụ, nền tảng OpenAI đã giúp các nhà sáng tạo nội dung tạo ra hàng loạt video, hình ảnh minh họa, và nội dung số một cách nhanh chóng mà vẫn đảm bảo tính sáng tạo.

5.2 Cá nhân hóa trải nghiệm giải trí

AI giúp cá nhân hóa trải nghiệm giải trí của người dùng bằng cách phân tích hành vi sở thích của họ để đưa ra các gợi ý phù hợp. Các nền tảng như Netflix, Spotify, YouTube đều sử dụng AI để đề xuất phim, bài hát, video dựa trên lịch sử của người dùng.
Netflix đã ghi nhận rằng 80% nội dung mà người dùng xem đến từ các gợi ý của hệ thống AI. Sự cá nhân hóa này không chỉ giúp giữ chân khách hàng mà còn tăng tỷ lệ người dùng quay lại sử dụng dịch vụ, cải thiện lợi nhuận của doanh nghiệp.

5.3 Phân tích dữ liệu người xem

AI không chỉ tạo ra nội dung mà còn giúp các nhà sản xuất phân tích dữ liệu người dùng để tối ưu hóa chiến lược sản xuất, phân phối nội dung. Bằng cách sử dụng các thuật toán phân tích dữ liệu lớn, AI giúp xác định xu hướng, dự đoán nhu cầu và tối ưu hóa chiến lược quảng cáo.
Theo báo cáo từ PwC, AI có thể giúp tăng 15-20% hiệu quả của các chiến dịch quảng cáo dựa trên việc phân tích chính xác hành vi và sở thích của người xem.

6. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong tài chính

6.1 Phân tích tài chính và đầu tư

Ứng dụng ai trong lĩnh vực tài chính đã và đang trở thành một công cụ quan trọng trong việc hỗ trợ các nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác hơn. Các hệ thống AI hiện đại có khả năng phân tích hàng triệu dữ liệu tài chính từ nhiều nguồn khác nhau, như tin tức, báo cáo doanh nghiệp, xu hướng thị trường, từ đó dự đoán biến động thị trường, cung cấp các khuyến nghị đầu tư.
Theo nghiên cứu từ Business Insider Intelligence, hơn 70% giao dịch chứng khoán tại Mỹ hiện nay được thực hiện bởi các hệ thống giao dịch tự động dựa trên AI. Một ví dụ nổi bật là AI của BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, đã sử dụng AI để phân tích dự đoán thị trường tài chính, giúp tăng cường lợi nhuận, giảm thiểu rủi ro cho khách hàng.

6.2 Quản lý tài khoản tự động

AI còn đóng vai trò quan trọng trong quản lý tài khoản đầu tư tài chính cá nhân. Các ứng dụng fintech sử dụng AI để tự động theo dõi, quản lý tối ưu hóa các khoản đầu tư của người dùng, đảm bảo lợi nhuận được tối đa hóa, rủi ro được giảm thiểu.
Ví dụ, ứng dụng AI như Betterment hay Wealthfront tự động điều chỉnh danh mục đầu tư của người dùng dựa trên biến động thị trường và mục tiêu đầu tư cá nhân. Theo khảo sát của Statista, số người dùng dịch vụ quản lý tài chính tự động sử dụng AI dự kiến sẽ đạt 147,2 triệu người vào năm 2024, tăng mạnh so với con số 110,6 triệu vào năm 2021.

6.3 Phát hiện gian lận tài chính

Phát hiện gian lận trong các giao dịch tài chính là một trong những ứng dụng trí tuệ nhân tạo nổi bật. Các hệ thống AI sử dụng máy học (machine learning) để phân tích hàng triệu giao dịch tài chính mỗi giây, phát hiện các mẫu hành vi bất thường từ đó ngăn chặn kịp thời các hành vi lừa đảo.
Ngân hàng JPMorgan Chase đã sử dụng AI để giám sát hơn 150 triệu giao dịch mỗi ngày nhằm phát hiện các hành vi đáng ngờ. Ứng dụng của AI trong ngân hàng đã giúp giảm 30% lượng gian lận trong các giao dịch tài chính. Tương tự, Mastercard cũng đã triển khai hệ thống AI để phát hiện gian lận giúp ngăn chặn hơn 500 triệu USD trong các giao dịch lừa đảo mỗi năm.

7. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong nông nghiệp

7.1 Nông nghiệp thông minh

AI đang thay đổi diện mạo của nông nghiệp truyền thống bằng việc đưa ra các giải pháp nông nghiệp thông minh giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất. Các hệ thống AI có khả năng phân tích dữ liệu từ cảm biến, hình ảnh vệ tinh, điều kiện thời tiết để dự đoán mùa vụ, sức khỏe cây trồng, nhu cầu phân bón hoặc nước tưới.
Theo báo cáo từ MarketsandMarkets, thị trường nông nghiệp thông minh sẽ đạt giá trị 22 tỷ USD vào năm 2025, với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 10,4%. Tại các quốc gia phát triển, hơn 75% các trang trại lớn đã áp dụng AI vào quy trình sản xuất nông nghiệp.

Ví dụ, công nghệ của công ty Climate Corporation sử dụng AI để phân tích điều kiện đất đai và thời tiết, từ đó giúp nông dân tối ưu hóa việc canh tác và dự đoán năng suất cây trồng. Điều này đã giúp nông dân tăng năng suất lên đến 30%, đồng thời giảm thiểu lãng phí tài nguyên nước và phân bón.

7.2 Máy bay không người lái (drone) và robot nông nghiệp

Sự phát triển của AI trong nông nghiệp không chỉ dừng lại ở phân tích dữ liệu mà còn mở rộng sang điều khiển các thiết bị tự động như drone, robot nông nghiệp. Các máy bay không người lái được trang bị AI có khả năng phun thuốc trừ sâu, bón phân, giám sát tình trạng cây trồng từ trên không một cách hiệu quả hơn so với phương pháp truyền thống.
Theo báo cáo từ PwC, việc sử dụng drone trong nông nghiệp có thể giúp giảm tới 40% lượng thuốc bảo vệ thực vật và tiết kiệm chi phí vận hành lên đến 20%.

Robot nông nghiệp, được điều khiển bằng AI, có khả năng thu hoạch cây trồng nhanh hơn và chính xác hơn. Chẳng hạn, công ty Iron Ox đã phát triển một hệ thống robot tự động hoàn toàn, có khả năng trồng thu hoạch rau quả mà không cần sự can thiệp của con người. Theo nghiên cứu của World Economic Forum, robot nông nghiệp có thể giúp tăng hiệu quả thu hoạch lên đến 20-30%.

7.3 Phân tích dữ liệu nông nghiệp

AI còn giúp phân tích khối lượng lớn dữ liệu nông nghiệp, từ đó đưa ra các dự báo, khuyến nghị nhằm tăng cường hiệu quả sản xuất. Việc phân tích dữ liệu về đất đai, thời tiết, cây trồng giúp người nông dân đưa ra quyết định đúng đắn về thời gian gieo trồng, thu hoạch, sử dụng tài nguyên.
Một nghiên cứu từ McKinsey cho thấy rằng, các giải pháp AI có thể giúp cải thiện năng suất nông nghiệp toàn cầu lên đến 25%, đồng thời giảm thiểu lãng phí tài nguyên và tăng cường bảo vệ môi trường.

Các ứng dụng AI như Agribot hay Plantix đang giúp nông dân trên toàn cầu dự đoán dịch bệnh, đánh giá tình trạng dinh dưỡng của đất, tăng cường năng suất mùa vụ. Điều này đã giúp các quốc gia đang phát triển như Ấn Độ và Brazil tăng đáng kể sản lượng nông nghiệp mà vẫn bảo vệ tài nguyên môi trường.

Sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo đã chứng minh rằng nó không chỉ là một công nghệ mang tính cách mạng mà còn là chìa khóa giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và nâng cao hiệu quả trong nhiều lĩnh vực. Từ việc hỗ trợ ra quyết định trong tài chính, dự đoán mùa vụ trong nông nghiệp cho đến quản lý tài khoản tự động, ứng dụng trí tuệ nhân tạo đang mở ra những cơ hội to lớn cho cả doanh nghiệp lẫn người dùng cá nhân. Để tận dụng hết tiềm năng của AI, việc đầu tư vào nghiên cứu, triển khai ứng dụng các giải pháp dựa trên trí tuệ nhân tạo là bước đi chiến lược mà các doanh nghiệp cần cân nhắc.